Truyền thống và cách mạng
Công nghệ thay đổi nhanh chóng nhưng làm cho hệ thống giáo dục thay đổi phải mất thời gian dài. Điều gì xảy ra nếu hệ thống giáo dục không thay đổi? Học sinh sẽ tiếp tục học các tài liệu đã lỗi thời và khi tốt nghiệp, họ sẽ không có tri thức và kĩ năng được cần trong thị trường việc làm và sẽ bị thất nghiệp. Chừng nào chúng ta chưa làm cái gì đó BÂY GIỜ, tình huống sẽ vẫn còn như cũ, và số người tốt nghiệp bị thất nghiệp sẽ tiếp tục tăng lên, và giáo dục đại học sẽ mất giá trị của nó.
Mùa hè năm ngoái khi dạy ở châu Á, tôi đã có vài cuộc đối thoại với bạn bè về nhu cầu thay đổi hệ thống giáo dục. Một người bạn nói: “Hệ thống giáo dục hiện thời không dạy điều học sinh cần để kiếm sống trong thế kỉ 21. Trong quá khứ, bằng đại học có giá trị tốt và giúp người tốt nghiệp sinh sống thoải mái. Ngày nay bằng đại học không có nghĩa gì mấy, làm nảy sinh nhiều người tốt nghiệp bị thất nghiệp. Thậm chí một số người được đi làm thì đang làm những việc không yêu cầu bằng đại học.” Một người bạn khác nói thêm: “Nhiều người lãnh đạo giáo dục không chăm nom cho học sinh vì mục đích của họ là giữ việc làm của họ. Cho dù họ muốn thay đổi, họ không biết cách. Phụ huynh và học sinh biết điều đó nhưng họ không có chọn lựa.”
Tôi bảo họ: “Có chọn lựa trong Các môn học trực tuyến mở cho đại chúng Massive Open Online Courses (MOOCs) nơi người học có thể truy nhập vào hệ thống giáo dục tốt nhất trên thế giới. Tôi nghĩ chẳng bao lâu nữa MOOC sẽ đảo lộn hệ thống giáo dục truyền thống. Chúng ta bây giờ ở điểm mà tác động lên kinh tế là quyết liệt, và nó sẽ dẫn lái thay đổi. Khi thất nghiệp là cao, khi các công ty cần công nhân có kĩ năng nhưng không thể tìm ra họ, luật cung cầu sẽ tìm ra cách sửa điều đó. Tôi nghĩ nhiều phụ huynh sẽ tìm cách mới để giáo dục con cái họ để chắc chúng có thể đạt tới thành công. Các trường cao đẳng và đại học với các chương trình đào tạo lỗi thời sẽ đối diện với việc ghi danh sút giảm và có lẽ sẽ bị thay thế bởi giáo dục tạo khả năng công nghệ mới như MOOC và đại học trực tuyến. Cách mạng giáo dục đã ở đây rồi, nhưng sẽ cần thời gian để được công chúng chấp nhận. Ngày nay các công ty vẫn đang thuê người dựa trên bằng cấp thay vì kĩ năng, nhưng điều đó sẽ thay đổi. Hiện thời, MOOC đang hội tụ vào phát triển các kĩ năng nhưng không cấp bằng, ít nhất là chưa. Nhiều đào tạo đại học không dạy các kĩ năng mềm như trao đổi, trình bày, viết kinh doanh, và làm việc tổ nhưng MOOC có nhiều môn học kĩ năng mềm. Tôi nghĩ chẳng bao lâu nữa người học MOOC có thể học tốt hơn học sinh truyền thống và đạt tới thành công nghề nghiệp lớn hơn.”
Bạn tôi hỏi: “Thầy có cho rằng học sinh của MOOC sẽ học tốt hơn sinh viên đại học không?"
Tôi giải thích: “Tôi nghĩ vậy nếu họ nghiêm chỉnh về việc học. Vấn đề là việc học từ MOOC yêu cầu nhiều cam kết và chuyên tâm vì nó không phải là khung cảnh lớp học truyền thống. Học sinh phải tự định hướng và năng động, nếu không thì họ sẽ không học mấy. Ngày nay vấn đề hiện thời là với một trăm học viên ghi danh trong lớp MOOC, chỉ không đến năm người hoàn thành môn học. Nhiều người bỏ hay nghỉ nửa chừng vì họ không có động cơ đủ mạnh. Nhiều người tò mò học lớp MOOC nhưng không nghiêm chỉnh về việc học. Họ không muốn làm bài tập về nhà, áp dụng khái niệm để giải quyết vấn đề mà chỉ nghe bài giảng và không học mấy. Vì MOOC không tính tiền, bất kì ai cũng có thể ghi danh cho nên không có gì để mất. Tuy nhiên, tôi nghĩ điều đó sẽ thay đổi bằng việc đặt ghi danh chặt chẽ hơn và yêu cầu trả tiền nào đó. Hiện thời, MOOC vẫn đang thu hút nhưng nó đang tốt hơn và chẳng bao lâu có thể tạo ra những học viên xuất sắc, và tôi có nhiều hi vọng về điều đó.”
“Ngày nay chúng ta có hai hệ thống giáo dục: Truyền thống và cách mạng. Phần lớn mọi người đều quen thuộc với hệ thống giáo dục truyền thống, cho nên việc ghi danh vẫn còn cao. Tuy nhiên, chẳng bao lâu khi họ nhận ra rằng tri thức và kĩ năng là quan trọng hơn bằng cấp, sự việc sẽ thay đổi. Chẳng bao lâu các nhà doanh nghiệp công nghệ sẽ nắm lấy cách tiếp cận MOOC, cải tiến nó, thêm nội dung cho nó, đem cách dạy mới tới cho thị trường và đột phá hệ thống truyền thống. Đến lúc đó, các công ty sẽ bỏ qua cách thức truyền thống và bắt đầu thuê người dựa trên điều họ cần. Năm ngoái, các công ty như Google, Facebook, LinkedIn, Microsoft, Amazon đã bắt đầu thuê người “không bằng cấp”, nhiều người trong số họ chỉ hoàn thành vài môn học MOOC, thị trường bắt đầu dịch chuyển. Một quan chức điều hành công nghệ tuyên bố: “Tại sao thuê người tốt nghiệp đại học với tri thức và kĩ năng lỗi thời, khi bạn có thể thuê nhiều người với tri thức và kĩ năng cập nhật, được dạy bởi các giáo sư giỏi nhất từ các trường tốt nhất, nhưng không có bằng cấp?”
Xu hướng thị trường hiện thời rõ ràng chỉ ra rằng phần lớn các việc làm tương lai sẽ dựa trên tiến bộ của khoa học và công nghệ. Điều này có nghĩa là nhiều việc làm hơn sẽ được mở ra trong các khu vực này. Ngày nay công nghệ đã được dùng trong chế tạo, văn phòng, kinh doanh, tài chính, ngân hàng, và nhiều văn phòng hành chính chính phủ, v.v. Chẳng hạn, phần mềm máy tính kiểm soát sản xuất, quản lí kho cơ xưởng, tự động hoá công việc văn phòng, và phân tích, tối ưu về hiệu quả để làm cực đại lợi nhuận. Dù bạn thích công nghệ hay không, mọi doanh nghiệp đều bị tác động bởi công nghệ, và hiện thời, có hàng nghìn môn học MOOC trong khu vực công nghệ. Nếu bạn nhìn vào lịch sử, bạn sẽ thấy rằng luật cung cầu bao giờ cũng có tác dụng. Thị trường bây giờ được dẫn lái bởi phát kiến, và phát kiến giáo dục như MOOC có thể sẽ đột phá và loại bỏ hệ thống truyền thống.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Xu hướng khoa học công nghệ toàn cầu
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
