Thành phố toàn cầu
Với toàn cầu hoá, nhiều thành phố bây giờ đang kinh nghiệm thay đổi lớn trên cơ sở kinh tế và cấu trúc xã hội vì họ trở nên "toàn cầu hoá" hơn. Thuật ngữ “thành phố toàn cầu” là tương đối mới và có thể được định nghĩa như thành phố nơi đầu tư, phối hợp và cộng tác được tích hợp vào "chức năng đặc biệt" để tham gia vào nền kinh tế toàn cầu.
Về mặt truyền thống, thành phố là trung tâm cho kinh doanh như thị trường, chế tạo, thương mại và ngân hàng, nhưng với toàn cầu hoá, một số thành phố bây giờ được "đặc thù hoá" theo chức năng nào đó để đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế thế giới và lôi kéo nhiều công ty quốc tế tới và vận hành. Thành phố toàn cầu thực sự là tiến hoá của công viên công nghệ nơi nó phát triển từ một khu vực được chỉ định, có giới hạn rồi lan ra toàn thành phố khi nhiều doanh nghiệp hơn được thu hút tới do "tính đặc biệt" của phát triển kinh tế.
Có bốn kiểu "thành phố toàn cầu”: Vị trí toàn cầu hội tụ vào tài chính, ngân hàng và thương mại nơi nhiều công ty tài chính quốc tế chuyển vào và vận hành như Thượng Hải, Singapore, Hong Kong và New York. Vị trí toàn cầu hội tụ vào công nghệ thông tin cung cấp các dịch vụ toàn cầu, kiểu thành phố này bây giờ là khu vực kinh tế lãnh đạo. (Chẳng hạn, Bangalore, Đại Liên, San Jose.) Vị trí toàn cầu hội tụ vào chế tạo sản phẩm, kể cả chế tạo cũ như trang thiết bị, máy móc và sản xuất công nghệ mới như điện tử. (Chẳng hạn Thẩm Dương, Seoul và Tokyo.) Vị trí toàn cầu hội tụ vào nghiên cứu và canh tân nơi các phòng thí nghiệm toàn cầu vận hành. (Chẳng hạn Boston, San Francisco, London). Tuỳ theo chính quyền địa phương có viễn kiến về thành phố của họ, kiểu "thành phố toàn cầu" nào đó có thể thành hình nơi những ngành công nghiệp đặc biệt có thể được xây dựng và vận hành tương ứng và nổi lên như vị trí xuyên quốc gia cho đầu tư nước ngoài, cho sản xuất, dịch vụ, tài chính, và cho các thị trường quốc tế khác nhau.
Là các trung tâm chuyên môn cao trong cấu trúc của nền kinh tế thế giới, các thành phố toàn cầu nổi tiếng về sức mạnh kinh tế của chúng. Chúng trở thành các vị trí cho các công ty toàn cầu, các thể chế và các tổ chức để đi vào trong vận hành, quản lí và cung cấp các khía cạnh kinh tế nào đó trên toàn thế giới. Về căn bản, các thành phố toàn cầu thực hiện một vai trò kép tại giao điểm của kinh tế toàn cầu và nước chủ nhà. Điều đóng góp cho tăng trưởng trong các thành phố toàn cầu này cũng đóng góp cho tăng trưởng của nước chủ nhà. Vì thành phố toàn cầu là chỗ của sản xuất và phân phối sản phẩm và dịch vụ toàn cầu, nó cũng tích luỹ nhiều vốn đầu tư nơi phân phối việc làm và luân chuyển tài chính được tổ chức và quản lí.
Trong khi từng nước có thể có các lí do khác nhau để thiết lập các thành phố toàn cầu, nói chung mục đích chính là làm tăng số "các công ty cỡ vừa và nhỏ dựa trên tri thức, làm thầu khoán" trong nền kinh tế toàn cầu bởi vì các công ty này là xương sống cho sự tăng trưởng của kinh tế địa phương. Các nước đang phát triển không có tri thức chuyên gia cục bộ trong công nghệ, có thể chỉ định một thành phố để hội tụ vào một đặc thù, chẳng hạn "thành phố công nghệ thông tin” để hấp dẫn đầu tư trực tiếp nước ngoài và để tạo ra nhiều việc làm địa phương hơn và có thu về thuế. Có nhiều mô hình toàn cầu thành công như Bangalore, Hyderabad, Đại Liên, Thẩm Dương, và Thượng Hải, nơi những thành phố này đóng góp đáng kể cho nền kinh tế đất nước.
Kết cấu nền cần để hỗ trợ cho thành phố toàn cầu biến thiên dựa trên đặc thù. Với thành phố muốn chuyên môn về công nghệ thông tin (CNTT), kết nối Internet tốt là yêu cầu then chốt. Điều này nói chung mở rộng tính sẵn có của mạng sợi quang cung cấp ít nhất tốc độ truyền hàng megabit, hoặc qua nhiều nhà cung cấp sợi quang hay qua tổ hợp các phương tiện truyền khác nhau, như truyền sợi quang và truyền vệ tinh. Bên cạnh đó, nguồn cấp điện tin cậy và dư thừa cũng cần để cho chạy các trung tâm lớn, về điển hình tiêu thụ 50W/ bộ vuông. Với trung tâm dữ liệu trung bình được ước lượng ở diện tích 30,000 bộ vuông, điều này tương ứng với 1.5 MW cho một trung tâm dữ liệu xem như tối thiểu. Tất nhiên, thành phố toàn cầu phải có nhiều thứ hơn chỉ kết cấu nền tốt nhưng còn phải có cả lực lượng lao động có kĩ năng nữa. Yêu cầu then chốt khác là có một số đại học với các chuyên môn nào đó trong vùng phụ cận để cung cấp công nhân có kĩ năng theo yêu cầu.
Với bản chất cạnh tranh của doanh nghiệp ngày nay, yếu tố quan trọng khác của thành phố toàn cầu là ở gần kết cấu nền vận tải, đặc biệt là sân bay, bến cảng, và đường xa lộ. Các chuyến bay thường xuyên và khoảng cách ngắn tới các thành phố quốc tế là điều tiên quyết để hấp dẫn đầu tư nước ngoài lớn. Vận tải công cộng và mạng đường sắt cũng có thể là quan trọng làm dễ dàng vấn đề giao thông. Các tiện nghi chuyên dụng có thể cũng được cần tới tuỳ theo chuyên môn của các hoạt động của thành phố toàn cầu và nhu cầu của doanh nghiệp. Với hoạt động chế tạo mạnh mẽ như chế tạo chip bán dẫn, truy nhập vào các nhà cung cấp hoá chất, kim loại và nguồn cung cấp nước sạch lớn là quan trọng. Với khu công nghệ, vị trí có nhiều đại học với chương trình đào tạo mạnh để cung cấp công nhân có kĩ năng cao và các dịch vụ cơ sở với các trung tâm qui ước, các khách sạn có khả năng tổ chức các cuộc hội nghị quốc tế là các yếu tố then chốt để thu hút đầu tư nước ngoài.
Còn có mặt bên kia của thành phố toàn cầu nơi phân cực xã hội xảy ra trong cấu trúc nghề nghiệp và thu nhập. Cách nhìn này xét rằng những người làm việc trong thành phố toàn cầu hầu hết là có giáo dục tốt, hay biến động về mặt xã hội, và kiếm thu nhập cao hơn những người sống ở thành phố lân cận. Bởi vì thành phố toàn cầu là các trung tâm chỉ huy cho kinh tế thế giới, công nhân có giáo dục cao hơn tiếp tục kiếm được nhiều hơn trong khi những người KHÔNG có giáo dục và kĩ năng sẽ không có nhiều cơ hội và bất bình đẳng xã hội tăng lên. Tầng lớp lao động kĩ năng thấp và được trả lương thấp hỗ trợ cho thành phố toàn cầu quả có tồn tại cùng nó, nhưng thường bị tách rời khỏi các nhà chuyên nghiệp. Nói cách khác, thành phố toàn cầu là chỗ của giầu có và thịnh vượng ngoại lệ, nhưng chúng cũng là chỗ của bất lợi và tước đoạt nghiêm trọng. Để làm giảm cơ hội xung đột, giáo dục hướng nghề mạnh để phát triển các công nhân hỗ trợ để có lương tốt hơn đi cùng với giáo dục cao hơn về các công nhân có kĩ năng sẽ là điều đáng mong muốn cao.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Xu hướng khoa học công nghệ toàn cầu
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
