Nền kinh tế dựa trên tri thức/2
Khi thế giới bước vào thế kỉ 21, nền kinh tế toàn cầu trở thành nền kinh tế dựa trên tri thức. Điều mà việc này ngụ ý là ở chỗ "nội dung" của sản phẩm công nghệ cao là trí tuệ thay vì vật lí. Phần lớn các khảo cứu thị trường trong mười năm qua đã kết luận rằng trong tương lai gần trên 70% việc làm yêu cầu hoặc người tốt nghiệp đại học hoặc có bằng thạc sĩ. (Văn phòng thống kê lao động Mĩ dẫn con số cao hơn ở mức 76% đối với Mĩ trong khi Uỷ ban kinh tế châu Âu lên tới 68% cho các nước châu Âu).
Nền kinh tế dựa trên tri thức sử dụng người có miền giáo dục rộng, một số là kĩ thuật và một số không kĩ thuật. Tuy nhiên trong số đó, công nghệ thông tin (CNTT) được coi là tăng trưởng nhanh nhất và việc làm tốt nhất cho những người chỉ muốn đầu tư không quá bốn năm vào giáo dục. Các nghề khác như bác sĩ y tế, dược sĩ, y tá có đăng kí và chuyên viên chăm sóc sức khoẻ yêu cầu đầu tư nhiều hơn bốn năm.
Trong công nghiệp công nghệ thông tin, kĩ nghệ phần mềm, khoa học máy tính, và quản lí hệ thông tin là nghề được trả lương cao nhất. Sinh viên tốt nghiệp từ các khu vực này có thể làm việc như người phát triển phần mềm, kĩ sư lãnh đạo, người quản lí dự án, quản trị cơ sở dữ liệu, quản trị mạng, quản trị hệ thống, kiến trúc sư hệ thống, giám đốc hệ thông tin, và ngay cả giám đốc thông tin (CIO) v.v. Ngày nay con số sinh viên đăng kí học trong các lĩnh vực này thấp hơn nhiều so với nhu cầu cho nên thế giới đang trong thiếu hụt trầm trọng những công nhân có kĩ năng này.
Nếu các khu vực này hứa hẹn thế thì sao sinh viên không học chúng? Giải thích phổ biến là ở chỗ trong mười năm qua, phần lớn sinh viên đại học ưa chuộng xin học trong các ngành tài chính, kinh doanh, ngân hàng đầu tư, và thương mại thị trường chứng khoán với hi vọng làm được nhiều tiền hơn. Lí thuyết này dẫn báo cáo của Văn phòng khoa học và công nghệ Mĩ rằng mỗi năm, Mĩ cấp trên 300,000 bằng đại học trong kinh doanh nhưng chỉ cấp 20,000 trong khoa học máy tính. Ở mức tốt nghiệp đại học, Mĩ tạo ra trên 40,000 luật sư, nhưng không tới 800 nhà khoa học máy tính có bằng tiến sĩ. Một lí thuyết khác đổ lỗi cho niềm tin rằng nhiều việc làm công nghệ cao sẽ được khoán ngoài cho các nước có chi phí thấp hơn như Ấn Độ và Trung Quốc cho nên hầu hết sinh viên không muốn học CNTT vì họ sợ họ có thể không có việc làm khi tốt nghiệp.
Tuy nhiên, tôi tin lí do cho việc ít sinh viên học công nghệ cao là vì họ không được chuẩn bị sớm hơn. Để khuyến khích nhiều sinh viên theo đuổi nghề công nghệ cao, chúng ta phải bắt đầu từ trường phổ thông. Chính trong trường phổ thông mà học sinh xây dựng nền tảng cho khoa học và công nghệ. Không có giáo dục mạnh về toán và khoa học, nhiều sinh viê sẽ thấy khu vực công nghệ là khó và không có khả năng giải quyết các công trình khoa học. Sự kiện là xấp xỉ 40% sinh viên đại học chuyển từ khu vực công nghệ cao sang lĩnh vực học tập khác là bằng chứng hiển nhiên rằng nhiều sinh viên không có đủ nền tảng cơ bản để theo đuổi nghề công nghệ. Nếu chúng ta không làm mạnh cho giáo dục phổ thông hiện thời, chúng ta đang phủ nhận cơ hội cho con cái chúng ta và tương lai của chúng ta.
Sự kiện là có những nước không có thiếu hụt trầm trọng công nhân kĩ thuật. Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, và Đài Loan tất cả đều có nhiều tài năng để hỗ trợ cho công nghiệp công nghệ cao của họ. Một giáo sư ở Hàn Quốc bảo tôi rằng họ thậm chí có dư thừa công nhân có bằng đại học trong điện tử và máy tính mặc dầu công nghiệp công nghệ cao của họ vẫn tăng trưởng nhanh. Hàn Quốc được biết là "nước kết nối dây nhiều nhất trên thế giới” nơi 95% của tất cả các hộ gia đình đều có truy nhập internet. Băng rộng kết nối mọi trường học, thể chế giáo dục, văn phòng chính phủ, bệnh viện và doanh nghiệp và gần như mọi thứ khác. Tôi ngạc nhiên thấy rằng một số trường trung học ở Hàn Quốc đã học các ngôn ngữ lập trình khi họ mới ở lớp 10. Hơn nữa, họ có chương trình toán và khoa học rất mạnh ở trường phổ thông. Quãng hai phần ba đào tạo của họ là hội tụ vào toán và khoa học. Đó là lí do tại sao họ có số lớn các sinh viên đăng tuyển vào khu vực công nghệ. Nó cũng giải thích tại sao các công ty rất lớn và nhỏ đang xuất hiện trên khắp cả nước này.
Để hỗ trợ cho nền kinh tế dựa trên tri thức, chúng ta cần hệ thống giáo dục tốt hơn từ phổ thông tới đại học cũng như việc học cả đời. Một số phụ huynh hỏi tôi: "Việc chuẩn bị tốt nhất cho nghề nghiệp trong công nghệ thông tin là gì?" Tôi bảo họ: “Bắt đầu sớm trong toán học và khoa học." Ngày nay mọi sinh viên, để có tính cạnh tranh, đều phải là người dùng có hiểu biết về công nghệ thông tin và cách tốt nhất là để cho họ bắt đầu sớm.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Xu hướng khoa học công nghệ toàn cầu
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
