Thời đại của robots
Trong thế giới cạnh tranh cao này, công ty phải giảm chi phí, cải tiến chất lượng, và mở rộng kinh doanh toàn cầu. Hai mươi năm trước, giảm chi phí nghĩa là khoán ngoài cho các nước có chi phí thấp. Ngày nay giảm chi phí nghĩa là tự động hoá dùng công nghệ mới nhất. Chi phí số một cho chế tạo là chi phí lao động và với thay thế người lao động bằng robots, công ty có thể giảm chi phí đáng kể.
Chẳng hạn, Amazon một công ty bán mọi thứ trực tuyến giảm chi phí của nó qua tự động hoá nhà kho của nó bằng robots mà có thể chuyển các hộp sách, CD, DVD và các thứ khác từ nhà kho tới xe tải vận chuyển. Hệ thống này tốn trên $700 triệu đô la nhưng nó hiệu suất hơn người phải "gom, đóng gói và vận chuyển" các thứ. Robots làm việc không dừng, không bao giờ phàn nàn, và không bãi công đòi thêm tiền. Ngày nay phần lớn các công ty chế tạo ở các nước đã phát triển đang bắt đầu tự động hoá và dùng robots để thay thế công nhân lao động. Điều đó nghĩa là sẽ có ít nhu cầu hơn nhiều về công nhân lao động mặc dầu công nhân có kĩ năng cao vẫn được thuê để kiểm soát các robots này.
Với máy tính mạnh và ứng dụng phần mềm phức tạp nhiều việc làm có thể được thực hiện bằng phần mềm như thư kí, quản trị, đại lí du lịch, tài chính, kế toán, và các nghề pháp lí. Phần mềm có thể làm những điều này chính xác hơn con người. Bất kì việc làm nào có tính lặp lại hay khá có cấu trúc đều mở ra cho tự động hoá. Bây giờ các nhà kinh tế có bằng chứng để giải thích tại sao kết quả kinh tế của Mĩ đã tăng trưởng mặc dầu số việc làm đã rớt xuống. Một nhà kinh tế giải thích: “Các công ty đang làm tốt, làm ra nhiều tiền hơn trước đây, cái ra của họ là lớn và năng suất là xuất sắc nhưng họ không thuê nhiều công nhân bởi vì tự động hoá và robots. Họ có thể xây dựng các thứ nhanh hơn, tốt hơn và rẻ hơn, điều cho họ lề lợi nhuận cao hơn nhưng họ không thuê người, đó là lí do tại sao thất nghiệp vẫn cao. Thay đổi này cũng tác động tới nhiều nước đang phát triển phụ thuộc vào khoán ngoài. Đó là lí do tại sao kinh tế Trung Quốc sẽ bị tác động lớn vì thịnh vượng kinh tế của họ tuỳ thuộc vào khoán ngoài chế tạo.”
Kinh tế Mĩ đã tiến hoá từ nông nghiệp sang chế tạo và bây giờ sang công nghiệp dịch vụ. Mỗi lần việc làm bị phá bỏ trong khu vực này nhưng được thay thế ở đâu đó khác. Một trăm năm trước, nông dân mất việc làm nhưng chế tạo thu được việc làm và nhiều người đã chuyển tới các thành phố để có cơ hội tốt hơn. Ba mươi năm trước nhiều việc làm chế tạo đã chuyển cho các nước có chi phí thấp, công nhân cơ xưởng mất việc làm nhưng công nghiệp dịch vụ thu được việc làm. Bây giờ điều đó đang thay đổi. Chế tạo là ở sau và phần lớn cơ xưởng đang vận hành hết công suất nhưng họ không thuê công nhân vì phần lớn việc làm được thực hiện bởi robots. Đó là lí do tại sao thất nghiệp vẫn cao không có dấu hiệu nào tốt hơn. Dữ liệu từ Sở thống kê lao động cho manh mối về nền kinh tế tiếp sẽ là gì. Trong số 10 loại việc làm phát triển nhanh nhất giữa năm 2010 và 2020, bẩy việc làm có từ "máy tính" hay "phần mềm" trong chúng. Nếu bạn không học tập công nghệ, bạn có thể không có tương lai tốt, ít nhất là ở Mĩ.
Ngày nay robots đang lại tiếp thêm sinh khí cho chế tạo. Các công ty làm robots đang sinh lời cao và người tốt nghiệp trong robotics đang được yêu cầu rất cao. Giá của robots cũng đang giảm dần và ngày càng nhiều công ty đang làm robots và có tin mừng khi nhiều người đã có được những robots mạnh với giá đảm đương được, mà có thể giúp cho họ và việc kinh doanh của họ trở nên năng suất hơn. Người ta ước lượng rằng trong vòng hai mươi năm, nhiều cơ xưởng sẽ được tự động hoá đầy đủ.
Câu hỏi là: “Mọi người có bị mất việc vào tay robots không?” Có những người, chủ yếu là các chính khách cứ phàn nàn rằng vì xu hướng tự động hoá bắt đầu, con số việc làm đã sụt giảm lớn và công nghệ là đáng trách. Lo lắng chính bây giờ là với tiến bộ của robots phức tạp, không phải công nhân kĩ năng thấp mất việc mà một số người có giáo dục tốt hơn cũng có thể mất việc nữa. Nhiều việc làm ở văn phòng như thư kí, kế toán, tài chính, ngân hàng và tiếp tân có thể dễ dàng bị thay thế sớm. Có những robots kế toán có thể tính tài khoản thuế và làm việc kế toán ghi chép nhanh hơn người. Có robot tiếp tân đón chào khách hàng lễ phép và trả lời các câu hỏi trong tiếng nói ấm áp. Một số người làm ở hàng không có việc làm là kiểm tra vé của hành khách đang được thay thế bằng các quầy tự phục vụ. Nhiều nhân viên ngân hàng đã bị thay thế bằng máy trả tiền tự động (ATM). Công nhân văn phòng có thể được thay thế bằng robots văn phòng và không thể tìm được việc làm nữa. Công nhân dây chuyền lắp ráp cũng có thể được thay thế bằng robot trên dây chuyền lắp ráp. Phần lớn các robots có thể làm mọi sự nhanh chóng hơn và chính xác hơn con người. Với công nghệ vẫn tiến bộ nhanh chóng hơn, nhiều công nhân đang bị bỏ lại sau.
Trong thời đại thông tin này, những người được lợi nhất là các nhà khoa học, kĩ sư, người phát triển phần mềm vì họ là người sáng tạo, phát triển và lập trình cho những robots này. Có nhu cầu cao về họ ở mọi nước. Tất nhiên, vì công nghệ đang tăng tốc, sẽ có hậu quả nhưng điều đó không có nghĩa là công nghệ sẽ bị dừng lại. Vào cuối thế kỉ 18, khi động cơ hơi nước được phát minh ra ở Anh, các chính khách đã phàn nàn và công nhân phá các phương thức chế tạo hơi nước. Nhiều nhà khoa học và kĩ sư chuyển sang Mĩ và bắt đầu xây dựng động cơ hơi nước ở mảnh đất mới và bắt đầu thời đại công nghiệp ở đây. Điều gì sẽ xảy ra cho công nghệ trong thế giới được toàn cầu hoá này? Tất nhiên, các chính khách nhìn mọi sự the cách khác vì nhiều người bắt đầu phàn nàn rằng thế giới đang lao đầu vào nền kinh tế công nghệ toàn cầu mà làm cho nhiều người mất việc làm. Họ hứa hẹn rằng họ sẽ dừng công nghệ này lại nếu họ có sự ủng hộ của những người bỏ phiếu. Phần lớn mọi người có lẽ biết rằng chẳng cái gì sẽ xảy ra. Các nhà kinh tế cũng nhìn mọi sự theo cách khác vì họ muốn cảnh báo về lỗ hổng giữa giầu và nghèo sẽ tiếp tục phát triển, và khi chuẩn sống đi xuống mà có thể dẫn tới nhiều hỗn độn hơn và xã hội bất ổn. Các nhà giáo dục cũng nhìn mọi sự một cách khác vì họ hiểu rằng thay đổi là một phần của tiến bộ cho nên họ chủ trương rằng học sinh nên hiểu xu hướng này và các phụ huynh phải chắc giáo dục của con em họ đang đi tới xu hướng công nghệ thay vì hướng đối lập. Ngày nay “nghề nghiệp nóng” là trong công nghệ thông tin, máy tính, kĩ nghệ, toán học và khoa học; đây là việc làm kiểm soát công nghệ và không bị thay thế bởi công nghệ. Tất nhiên, bạn có thể nhìn thế giới với cái nhìn lạc quan hay cái nhìn bi quan.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Xu hướng khoa học công nghệ toàn cầu
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
