Việc làm công nghệ thông tin: Hôm nay và ngày mai
Mọi tuần ở đâu đó trên thế giới, đều có các báo cáo về thiếu hụt công nhân có kĩ năng công nghệ thông tin (CNTT). Mọi tháng ở thành phố nào đó, đều có báo cáo về lương của công nhân CNTT được nâng lên cao hơn. Từ Mĩ tới châu Âu, từ Ấn Độ tới Trung Quốc nhu cầu về công nhân CNTT đang ngày càng cao hơn vì các đại học không thể tạo ra được đủ họ. Vậy mà đồng thời, có cảm nhận rằng CNTT không còn "nóng" như vài năm trước điều nhắc nhở sinh viên lựa chọn cái gì đó khác để học tập. Một người chủ công ty phần mềm phàn nàn: “Có thể đó là âm mưu của các công nhân CNTT để giữ cho lương của họ lên cao hơn bằng việc lan truyền tin đồn giả. Ít người hơn học về CNTT thúc đẩy nhu cầu về CNTT cao hơn, điều buộc công ty phải cho họ lên lương hơn, bằng không họ có thể bỏ việc sang đối thủ cạnh tranh.”
Tại sao có các cách nhìn lẫn lộn như vậy về việc làm CNTT? Về căn bản, có thể qui cho thị trường CNTT thay đổi nhanh và đào tạo kĩ năng trong hệ thống giáo dục hiện thời. Có lỗ hổng lớn giữa điều công nghiệp cần và điều đại học cung cấp và chừng nào điều đó còn chưa thay đổi thì vấn đề sẽ vẫn còn lại. Có hiểu sai khác rằng việc làm CNTT sẽ mất đi vì các công ty khoán ngoài mọi thứ sang Ấn Độ hay Trung Quốc. Điều đó là sai vì chỉ một số hoạt động có thể được khoán ngoài nhưng nhiều hoạt động không thể khoán ngoài được và bao giờ cũng có nhiều việc làm sẵn có trong thị trường. Hơn nữa, lĩnh vực CNTT đã trở nên quan trọng hơn trong mọi khu vực làm cho bằng cấp CNTT trở thành tài sản mong muốn trong bất kì ngành công nghiệp nào và bất kì đâu.
Với nhu cầu cao trong CNTT, sinh viên thường hỏi miền lương nào sinh viên tốt nghiệp có thể có được. Theo Bộ Lao động Mĩ, lương khởi điểm cho những người có bằng cử nhân trong CNTT (khoa học máy tính, kĩ nghệ phần mềm, quản lí hệ thông tin) trong năm 2011 là $85,500 tới $110,000. Ở Trung Quốc, lương của sinh viên tốt nghiệp biến thiên giữa các thành phố, với Bắc Kinh và Thượng Hải có thể được cao hơn, nhưng nó biến thiên trong miền từ $19,500 tới $22,500. Ở Ấn Độ miền trung bình biến thiên từ $28,500 tới $34,800.
Ngày nay hầu hết sinh viên tốt nghiệp CNTT đều tìm được việc tốt nhưng thông tin này không được hiểu rõ bởi phụ huynh và giáo viên trung học những người có ảnh hưởng tới chọn lựa của sinh viên về học cái gì trong đại học. Cảm nhận về triển vọng việc làm thường là cân nhắc quan trọng trong việc chọn lĩnh vực học tập. Mặc dầu tôi không tin sinh viên nên chọn lĩnh vực học tập chỉ dựa trên cơ hội việc làm nhưng họ phải lựa chọn dựa trên đam mê và năng lực của họ. Tuy nhiên, chính sự kiện là phụ huynh thường bảo con cái họ: “Đi ra và tìm khu vực con có thể kiếm được việc làm và kiếm sống.”
Sinh viên cần hiểu rằng CNTT là lĩnh vực mà bạn có thể tiến bộ nhanh hơn nhiều so với những người khác vì công nghệ cứ thay đổi nó đẩy người CNTT vào các vị trí chiến lược hơn vì có ít người trong họ. Về trung bình, người phát triển phần mềm phải mất 3 năm để được vào chức vụ quản lí dự án và thêm 3 năm nữa để thành người quản lí cấp cao CNTT hay giám đốc. Trong doanh nghiệp, người học về kinh doanh trong tài chính hay kế toán mất 8 tới 12 năm để được vị trí giám đốc. Tuổi trung bình của Giám đốc thông tin (CIO) ở Mĩ và châu Âu là quãng 35 tới 42 tuổi khi so với vị trí tương tự của Giám đốc tài chính (CFO) tuổi trung bình là quãng 52 tới 62 tuổi.
Một cảm nhận sai chính khác là ở chỗ công nhân CNTT thường làm việc một mình, ngồi trước máy tính hầu hết thời gian. Trong thực tại, CNTT yêu cầu tính cộng tác rất cao giữa các công nhân. Nó bao gồm làm việc trong tổ để giải quyết vấn đề, và về trung bình công nhân CNTT dành 2 tới 3 giờ mỗi ngày để làm việc tổ. Hollywood thường phác hoạ công nhân CNTT như "kẻ si máy tính", hay nhà khoa học hâm trong phim ảnh nhưng trong thực tế, công nhân CNTT là thành công nhất về mặt xã hội trên khắp thế giới. Ở Ấn Độ, kĩ sư phần mềm được coi là "anh hùng" và các cô gái trẻ thường nói: “Không bằng cấp phần mềm, không hôn nhân.” Ở Hàn Quốc, người phát triển phần mềm trong công nghiệp trò chơi máy tính được coi là "ngôi sao nhạc rock" và "thần tượng" cho hàng nghìn người hâm mộ và tín đồ.
Ngày nay, cơ hội nghề nghiệp trong công nghệ thông tin là có đầy. Yếu tố then chốt là chọn khu vực nào của lĩnh vực bao la này để đi vào và chương trình đào tạo nào cần xin vào. Khác biệt trong các chương trình bằng cấp đưa ra suy nghĩ về tính đa dạng của bản thân lĩnh vực này, điều liên tục tiến hoá. Chẳng hạn, có trên số triệu các việc làm ở Mĩ hiện thời không được lấp kín và vài triệu vị trí ở các nước châu Âu mà không thể tìm được người có kĩ năng đúng. Nhiều sinh viên tin rằng CNTT liên quan phần lớn tới viết mã và kiểm thử nhưng điều đó là lầm lạc vì lĩnh vực CNTT là rộng hơn điều đó nhiều.
Với nhu cầu hiện thời về các khía cạnh đa dạng của công nghệ thông tin, tôi tin tưởng sinh viên CNTT có thể nhìn vào tương lai sáng sủa trong nhiều năm phía trước. Chung cuộc, mọi công ty sẽ phải áp dụng CNTT để cải tiến doanh nghiệp, họ càng dùng nhiều CNTT, họ càng cần nhiều công nhân CNTT để giữ cho họ được cập nhật với thay đổi công nghệ. Bất kì người nào mong đợi đi vào trong nghề nghiệp trong công nghệ thông tin đều không có vấn đề gì trong việc tìm các vị trí tốt.
Tìm việc làm có thể là bước dễ nhất trong công nghiệp CNTT. Chọn lựa trong các công ty cung cấp các vị trí có thể yêu cầu suy nghĩ nào đó. Sinh viên phải lựa chọn lĩnh vực phù hợp với họ nhất. Năm ngoái, một trong những việc mở ra phổ biến nhất là quản trị mạng và phát triển Web, điều bao gồm cả công việc intranet và Internet. Khi các công ty mở rộng vào các môi trường này để trao đổi và phát tán thông tin, các đơn vị doanh nghiệp bên trong họ cần những người phụ trách web, webmasters, và người phát triển nội dung để cung cấp hỗ trợ cho việc mở rộng. Với tiến bộ của "Phần mềm như dịch vụ" và tính toán mây, nhu cầu về người tốt nghiệp có cả kĩ năng kĩ thuật và kĩ năng doanh nghiệp mọi thời đều cao. Bằng cấp hiện thời trong quản lí hệ thông tin hay quản lí dịch vụ là rất "nóng" ở Mĩ và châu Âu. Khi nhiều doanh nghiệp như ngân hàng, thể chế tài chính đang tự động hoá qui trình của họ cho hiệu quả tốt hơn và an ninh, quản lí hệ thông tin và an ninh mạng đang có nhu cầu cao. Sinh viên với kĩ năng CNTT về phát triển nội dung, giao tác doanh nghiệp và thông minh doanh nghiệp thường nhận được vài đề nghị việc làm thậm chí trước khi họ tốt nghiệp.
Khi nhiều công nghệ đã tiến bộ tới ngày nay, các khu vực mới vẫn đang nổi lên làm cho CNTT thành lĩnh vực phát triển nhanh. Khu vực mới nổi lên nhanh nhất của CNTT bao gồm cách mọi người tương tác với máy tính hay "Tương tác tính toán con người"; cách máy có thể học và ra quyết định hay "máy học" và “trí tuệ nhân tạo”; cách máy có thể thay thế người để làm những nhiệm vụ nào đó hay “Robotics”; cách có được thông tin đúng cho người đúng trong động cơ tìm, khai phá văn bản, nhận dạng tiếng nói, và trả lời câu hỏi trong "công nghệ ngôn ngữ".
Trong tương lai gần, mọi người có thể không phải dùng bàn phím hay chuột vì hầu hết các máy tính hiểu ngôn ngữ con người. Nhiều người sẽ nói với máy tính của họ hay điện thoại thông minh dùng kích hoạt tiếng nói và phần mềm trí tuệ nhân tạo. Thế hệ máy tính tiếp sẽ hiểu lệnh của bạn và biết cách nghĩ trước cho nên chúng có thể đáp ứng cho nhu cầu của bạn nhanh hơn. Ai biết rằng có thể mười năm nữa kể từ nay, sinh viên có thể hỏi giáo sư "bấm chuột là gì" bởi vì vào lúc đó phần lớn máy tính sẽ hiểu lệnh tiếng nói và không cần thiết bị khác nào cả.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Xu hướng khoa học công nghệ toàn cầu
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
