Chọn lựa là của bạn
Trong quá khứ, mọi xã hội đều có người giầu và người nghèo nhưng ngày nay xã hội còn bị phân chia thành hai phân loại thêm: Người có giáo dục và người vô giáo dục dựa trên những khác biệt giáo dục và việc làm. Trong thời đại Cách mạng công nghiệp thứ tư này, giáo dục là mấu chốt, và để sống còn, mọi người đều cần có Tri thức và Kĩ năng nào đó.
Thay đổi chính giữa cuộc cách mạng công nghiệp thứ hai và thứ ba là dịch chuyển từ chế tạo sản phẩm sang chuyển giao dịch vụ. Chế tạo phụ thuộc vào sản xuất dây chuyền cơ xưởng số lượng lớn, nơi lao động chi phí thấp là nhân tố then chốt cho lợi nhuận cao hơn. Chuyển giao dịch vụ phụ thuộc vào công nghệ để làm sản phẩm tới người tiêu thụ nhanh hơn đối thủ cạnh tranh để thâu tóm thị trường. Với Trí tuệ nhân tạo và Robots, các cơ xưởng có thể sản xuất số lượng lớn các sản phẩm với chi phí thấp hơn nhiều so với lao động con người. Yếu tố then chốt bây giờ là chuyển giao sản phẩm nhanh hơn cho khách hàng và thu lợi nhuận cao hơn. Chẳng hạn, mọi người không cần đi mua sản phẩm thêm nữa vì điều họ cần có thể được chuyển giao tới nhà họ khi họ cần chúng. Với công nghệ nhận dạng tiếng nói (Alexa, tiếng nói Google) mọi người có thể bảo thiết bị điều họ muốn và máy thông minh sẽ làm mọi việc đặt hàng và sản phẩm có thể được chuyển giao cho nhà họ trong vài ngày hay thậm chí trong vài giờ (chẳng hạn, Amazon sẽ bắt đầu chuyển giao bằng máy bay trực thăng sang năm và đảm bảo 2 giờ chuyển giao cho một số mặt hàng. Thành công then chốt của Amazon là chuyển giao nhanh hơn đối thủ cạnh tranh và làm cho Jeff Bezos thành người giầu nhất ngày nay.)
Vì lao động chi phí thấp không thể cạnh tranh được với máy được tự động hoá và robots trong cơ xưởng. Người ta dự đoán trước 2025, 75% việc làm chế tạo sẽ được kiểm soát đầy đủ bởi các hệ thống thông minh nhân tạo. Điều gì xảy ra cho công nhân con người? Phần lớn họ sẽ bị bỏ lại với ít việc làm hơn hay không có việc làm chút nào. Điều gì xảy ra cho các nước phụ thuộc vào lao động chi phí thấp? Nền kinh tế của họ có thể sụp đổ với thất nghiệp khổng lồ.
Ngày nay với toàn cầu hoá, thế giới doanh nghiệp được kết nối bởi số lượng bao la các mạng thông tin. Phần lớn việc làm yêu cầu tương tác với máy tính hay các thiết bị khác như điện thoại di động v.v. Do đó, tri thức về công nghệ thông tin (CNTT) là cơ sở của mọi thứ. Công nghệ thông tin không còn là về quản lí mạng máy tính hay lập trình ứng dụng mà nó là một phần của mọi doanh nghiệp. Sự kiện là mọi doanh nghiệp đều cần áp dụng công nghệ để sống còn và cạnh tranh nhưng KHÔNG CÓ ĐỦ người có kĩ năng công nghệ thông tin đáp ứng cho nhu cầu này. Ngay cả các nước như Ấn Độ và Trung Quốc với hàng triệu người tốt nghiệp mỗi năm cũng có thiếu hụt công nhân CNTT.
Câu hỏi được hỏi nhiều nhất trong các học sinh trung học là liệu họ có cần học Khoa học máy tính, Kĩ nghệ phần mềm hay Quản lí hệ thống thông tin để có được việc làm. Câu trả lời là “KHÔNG” nhưng bất kì lĩnh vực nào họ chọn học, họ cần biết cách dùng máy tính hay thiết bị điện tử tương tự để áp dụng vào công việc của họ. Nói cách khác, phần lớn công nhân của tương lai phải có nền tảng tốt và hiểu về công nghệ và họ cần đọc nhiều hơn để đi theo xu hướng trong thị trường việc làm để cho họ có thể điều chỉnh nhanh chóng. Tôi tin rằng mọi chương trình giáo dục nên dựa trên công nghệ thông tin như nền tảng cơ bản. Chỉ có “MỘT KĨ NĂNG” mà mọi học sinh sẽ cần là khả năng liên tục học và không bao giờ dừng học.
Là học sinh, các bạn phải dành thời gian để đọc và học nhiều hơn về xu hướng toàn cầu để hiểu điều đang xảy ra trong thị trường việc làm. Chúng ta đang sống trong thế giới thông tin, nơi các biến cố xảy ra và sẵn có trực tuyến trong vài phút. Nhược điểm nhất của thế hệ trước là họ không thể có được việc phơi ra cho những thay đổi này trong thế giới và không quen thuộc với xu hướng toàn cầu hoá, điều giới hạn nghiêm trọng khả năng của họ để hành động tương ứng. Nhưng ngày nay với Internet và điện thoại thông minh, gần như mọi người có thể truy nhập được thông tin này bất kì khi nào họ muốn. Tuy nhiên, điều quan trọng với học sinh là chọn lựa điều họ cần biết để cho họ có thể đi theo và phát triển tri thức và kĩ năng của họ tương ứng. Công nghệ là con dao hai lưỡi, nó có thể giúp bạn hay nó có thể làm hại bạn tuỳ vào cách bạn dùng nó. Bạn có thể dùng nó để học nhiều hơn về điều bạn cần cho nghề nghiệp tương lai của bạn hay làm phí thời gian của bạn vào những điều tầm thường mà không ích lợi chút nào. Chọn lựa là của bạn.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Lời khuyên cho sinh viên
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
