Công nghệ và tương lai
Hôm qua trong môn “Nhập môn Hệ thống máy tính”, một sinh viên hỏi: “Công nghệ nào có tiềm năng lớn nhất làm thay đổi thế giới trong thập kỉ tới?” Tôi trả lời: “Công nghệ thay đổi rất nhanh chóng, khó mà dự đoán được. Tuy nhiên, tôi tin Học máy có tiềm năng lớn nhất để thay đổi nhiều thứ vì nó có thể ảnh hưởng tới mọi ngành công nghiệp, mọi doanh nghiệp, và mọi nước. Công nghệ này có thể phân tích và học số lượng lớn dữ liệu trong thời gian rất ngắn. Nó có thể tối ưu hoá nhiều vận hành từ chế tạo cho tới kinh doanh. Ngày nay, Công nghệ học máy vẫn đang thay đổi khi nó được tích hợp với máy tính nhanh, Mạng thần kinh, Học sâu nhưng nó sẽ sớm trở thành công nghệ rất mạnh trong tương lai gần. Nếu các em là sinh viên trong Khoa học máy tính hay Hệ thống thông tin, các em phải học Học máy vì nhiều thứ trong tương lai sẽ dùng công nghệ này.”
Sinh viên khác hỏi: “Bên cạnh Học máy, chúng em cần chú ý tới cái gì?” Tôi nói với lớp: “Tất nhiên, có nhiều công nghệ tiềm năng In 3D, Tính toán mây, Robotics, Mạng 5G, Internet vạn vật, An ninh tính toán, Chỉnh sửa hệ gen, và Sinh học tổng hợp. Những công nghệ này sẽ thay đổi thế giới của chúng ta trong năm hay mười năm nữa. Chúng sẽ thay đổi nhanh thế nào và chúng sẽ có hiệu quả thế nào còn tuỳ thuộc vào cách các công ti áp dụng chúng để xây dựng sản phẩm. Đây cũng là những khu vực mà nhiều công ti khởi nghiệp đang làm việc vì tất cả chúng đều có tiềm năng đột phá thị trường. Các công nghệ khác nhau yêu cầu các cách tiếp cận khác nhau và các ứng dụng doanh nghiệp khác nhau. Chẳng hạn, ngày nay nhiều công ti khởi nghiệp đang hội tụ vào các xu hướng đó. Trí tuệ nhân tạo được coi là xu hướng nóng nhất cho nên nhiều người đang làm việc về nó. Hiện thời, đã có trên 6,000 công ti khởi nghiệp tập trung vào Trí tuệ nhân tạo chỉ riêng ở Mĩ. Tất nhiên, một số công ti sẽ làm tốt nhưng nhiều công ti sẽ thất bại. Điều nóng tiếp là In 3D, mạng 5G, và Robotics nơi Nhật Bản, Đức và Trung Quốc hiện thời chi phối thị trường cho dù chúng vẫn còn ở giai đoạn ban đầu sớm. Có những công nghệ đang nổi lên với những vấn đề khó khăn để giải quyết như An ninh tính toán, Chỉnh sửa hệ gen, sinh học tổng hợp nhưng điều này sẽ yêu cầu nhiều công ti hơn làm việc trên chúng trước khi chúng tăng trưởng lớn hơn.”
Theo ý kiến của tôi, có nhiều cơ hội trong công nghệ bởi vì chúng ta đang trong thời kì thay đổi công nghệ nhanh nhất trong lịch sử. Nếu chúng ta nhìn lại những năm 1980 khi máy tính cá nhân được phát minh ra, không ai dự đoán được rằng nó có thể thay đổi mọi thứ. Cùng điều đó cũng đã xảy ra khi Internet được tạo ra. Vấn đề là phần lớn mọi người đã không hiểu tiềm năng của thay đổi công nghệ khi họ vẫn đang làm cùng điều như không cái gì đã xảy ra. Đã có mười Công ti máy tính lớn nhất với hàng trăm nghìn kĩ sư làm việc ở đó khi công ti máy tính Apple được thành lập. Không ai chú ý tới công nghệ đó. Ngày nay, với ngoại lệ của IBM, tất cả họ đều đã phá sản vì họ đã không hiểu thay đổi công nghệ.
Ngày nay chúng ta đang đối diện với cùng vấn đề, nhiều người lãnh đạo công ti vẫn nghĩ như họ vẫn đang sống trong thế kỉ 20 cho dù chúng ta đã ở trong thế kỉ 21. Người của họ vẫn làm cùng điều mà họ làm mọi ngày. Họ đi họp và lập kế hoạch kinh doanh của họ như không cái gì đã xảy ra. Không ai chú ý tới điều đang xảy ra bên ngoài công việc của họ. Cảm nghĩ là nếu nó không tác động tới họ, họ không chăm nom. Họ có thể đọc cái gì đó về công nghệ nhưng không hiểu tác động của nó. Họ không muốn thay đổi cách họ nghĩ cho dù công nghệ vẫn luôn thay đổi và thay đổi nhanh. Họ không tin rằng công nghệ có thể thay đổi việc làm của họ, công nghiệp của họ, và cách sống của họ. Họ không hiểu cách công nghệ sẽ thay đổi cách doanh nghiệp vận hành, cách mọi người làm việc và mọi thứ khác. Họ không tin rằng nhịp thay đổi có thể nhanh và dữ dội.
Một sinh viên hỏi: “Trong trường hợp đó, người lãnh đạo công ti phải làm gì?” Tôi trả lời: “Người lãnh đạo phải xem xét thay đổi trong quản lí. Để vẫn còn trong kinh doanh, họ phải thay đổi cách mọi người nghĩ và làm việc. Người lãnh đạo công ti cần nhìn lại trong lịch sử và hỏi: “Điều gì xảy ra cho mọi công ti thành công của quá khứ và giờ họ đâu rồi? Tại sao 95% các công ti lớn nhất trên thế giới đã mất đi trong 25 năm cuối của thế kỉ 20? Tại sao các công ti nhỏ hơn được tạo ra trong 25 năm qua của thế kỉ 20 giờ là những công ti lớn nhất và mạnh nhất của thế kỉ 21? Tại sao các công ti như Google, Facebook, Amazon, Microsoft v.v. đã thành công thế? Họ đã làm cái gì khác đi? Khi công nghệ thay đổi, bạn cũng phải thay đổi cách nghĩ và nếu quản lí không thể thay đổi, thế thì thay họ bằng thế hệ công nhân trẻ hơn, người hiểu công nghệ tốt hơn. Nếu các em là sinh viên hôm nay, tự hỏi bản thân mình, em muốn học cái gì?
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Lời khuyên cho sinh viên
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
