Công ty khởi nghiệp phải làm cái gì đầu tiên
Là một nhà doanh nghiệp bạn có ý tưởng rất tốt để khởi đầu một công ty với viễn kiến rõ ràng cho thành công. Bạn thuê công nhân giỏi nhất, người chia sẻ đam mê kĩ thuật của bạn. Cùng nhau các bạn xây dựng sản phẩm tốt mà bạn nghĩ khách hàng chắc sẽ thích nó. Tuy nhiên sau khi làm việc cật lực 16 giờ một ngày trong sáu tháng để làm cho viễn kiến của bạn trở thành thực tại, một hôm bạn đột nhiên nhận ra rằng mọi sự dường như không xảy ra như bạn nghĩ. Công ty khởi nghiệp của bạn không làm ra tiền như bạn mong đợi. Viễn kiến mà bạn chia sẻ với công nhân dường như nhạt nhoà đi. Sản phẩm mà bạn dành nhiều tháng để xây dựng có nhiều lỗi mà sẽ cần nhiều tháng để sửa. Bạn không có khách hàng nào gõ cửa cho dù bạn có lác đác vài người tới thăm website của bạn. Công nhân của bạn bắt đầu mất niềm tin vào bạn và một số người trong họ đã đe doạ bỏ đi. Bạn thấy rằng vốn nhỏ bé vay mượn từ gia đình bạn đang bay đi đâu mất tiêu. Bạn không biết phải làm gì và bạn không biết tại sao mọi thứ không làm việc như đã lập kế hoạch.
Kịch bản này đã xảy ra ở khắp nơi trên thế giới với nhiều nhà doanh nghiệp và vô số công ty khởi nghiệp. Lí do đơn giản là tất cả họ đều phạm cùng sai lầm của việc đi theo vòng đời phát triển sản phẩm được dạy trong hầu hết các trường kinh doanh: Khởi đầu bằng ý tưởng, xây dựng sản phẩm dựa trên ý tưởng, kiểm thử sản phẩm, và khởi đầu công ty để bán sản phẩm. Bạn có thể tự hỏi cái gì sai với vòng đời này mà hàng nghìn công ty đã dùng một cách thành công. Sự kiện là vòng đời này được thiết kế cho doanh nghiệp đã có rồi, nơi thị trường và khách hàng được biết tới và sản phẩm có thể được thiết kế để đáp ứng cho nhu cầu của khách hàng. Nó không có tác dụng với công ty khởi nghiệp. Thực tế nó phá huỷ công ty khởi nghiệp.
Với công ty khởi nghiệp, bạn sẽ cần xây dựng mô hình doanh nghiệp để kiểm thử ý tưởng của bạn và viễn kiến của bạn để xác định liệu điều đó có nghĩa hay không. Ý tưởng "kì diệu" của bạn chỉ là một giả định mà bạn tin khách hàng sẽ muốn nhưng như một giả định nó phải được kiểm nghiệm để biến giả định thành sự kiện. Viễn kiến của bạn về cách công ty vận hành chỉ là phỏng đoán cho nên bạn cần đi ra thị trường và kiểm với khách hàng liệu nó là đúng hay không. Nếu bạn dành mọi thời gian và tiền bạc để xây dựng sản phẩm mà không biết khách hàng muốn gì thì bạn quá lạc quan rồi. Tất nhiên, bạn không thể hỏi mọi người: "Tôi có ý tưởng lớn đây, anh có thể nói cho tôi rằng anh thích mua nó không?" hay "Tôi có viễn kiến để khởi đầu một công ty mà một ngày nào đó sẽ là một Microsoft hay Apple khác, anh có thể cho tôi biết liệu viễn kiến của tôi là đúng hay không?" Nhiều người có lẽ sẽ nghĩ bạn điên hay kiêu căng. Bạn cần xây dựng mô hình doanh nghiệp bằng việc tự hỏi bản thân bạn trước hết. Chỉ bằng việc trả lời trung thực những câu hỏi này thì bạn mới có cái gì đó để thảo luận với mọi người trong nghiên cứu thị trường của bạn.
Về căn bản mô hình doanh nghiệp giải thích cách công ty khởi nghiệp của bạn làm ra tiền bằng ý tưởng của bạn. Bằng việc hội tụ mọi câu hỏi then chốt vào mô hình và tìm ra cách trả lời cho những vấn đề này, bạn có cơ hội tốt hơn để khởi đầu một doanh nghiệp mà có thể thành công và đạt tới viễn kiến của công ty khởi nghiệp. Có nhiều mô hình doanh nghiệp nhưng với công ty khởi nghiệp, mô hình tốt nhất là mô hình được phát triển bởi Alexander Osterwalder ở đó ông ấy hội tụ vào chín cấu phần then chốt.
- Giá trị: Đây là sản phẩm hay dịch vụ mà bạn chuyển giao cho khách hàng cũng như hỗ trợ mà bạn cung cấp cho khách hàng.
- Khách hàng: Đây là các nhóm khách hàng bạn muốn làm kinh doanh cùng.
- Quan hệ khách hàng: Các hoạt động mà bạn phải làm để có được khách hàng, làm cho họ hài lòng để giữ và tăng trưởng họ.
- Các kênh: Kênh là phương tiện mà bạn chuyển giao giá trị (sản phẩm hay dịch vụ) cho khách hàng.
- Hoạt động: Điều bạn làm trong việc tạo ra, tiếp thị và phân phối giá trị của bạn (sản phẩm hay dịch vụ) cho khách hàng.
- Nguồn: Các nguồn vật lí, tài chính, trí tuệ và con người mà bạn cần để làm kinh doanh.
- Chi phí: Chi phí bao gồm trong việc vận hành công ty khởi nghiệp của bạn.
- Thu nhập: Tiền bạn làm ra bởi việc làm kinh doanh công ty khởi nghiệp.
Để xây dựng mô hình doanh nghiệp, bạn phải trả lời một số câu hỏi then chốt như:
- Ai là khách hàng tương lai mà bạn muốn cung cấp giá trị (sản phẩm hay dịch vụ)?
- Nhóm khách hàng lớn thế nào?
- Bạn có biết họ đang gặp vấn đề gì không?
- Bạn có thể giải quyết được vấn đề mà họ đang cần không?
- Bạn có thể làm ra tiền bằng việc giúp họ không?
- Làm sao bạn đạt tới khách hàng?
- Làm sao khách hàng biết tới công ty của bạn và sản phẩm của bạn?
- Làm sao bạn thoả mãn họ và đảm bảo rằng họ quay lại làm kinh doanh thêm?
- Làm sao bạn chuyển giao sản phẩm hay dịch vụ của bạn?
- Đó là sản phẩm mới có trong thị trường hay là cải tiến của sản phẩm hiện có?
- Có nhu cầu thị trường cho sản phẩm của bạn không?
- Thị trường lớn thế nào?
- Làm sao bạn tạo ra được thị trường mới này?
- Bạn sẽ cần hoạt động đặc biệt nào để thiết lập kinh doanh của công ty khởi nghiệp?
- Bạn sẽ bỏ vốn cho các chi phí để khởi đầu doanh nghiệp thế nào?
- Làm sao bạn đặt giá của bạn?
- Làm sao bạn làm ra lợi nhuận?
- Cấu trúc chi phí của bạn có làm phát sinh lợi nhuận với giá hợp lí không?
- Bạn có cần đối tác cho công ty khởi nghiệp của bạn không?
- Kiểu thu nhập nào bạn có thể làm phát sinh với việc thiết lập mà bạn tạo ra?
- Liệu có thể hấp dẫn nhiều kinh doanh bằng việc trợ cấp cho một phân đoạn khách hàng không?
Bằng việc kiểm điểm cẩn thận về những câu hỏi trên, bạn sẽ trả lời miền đầy đủ các câu hỏi chiến lược tham gia vào việc chuyển nhưng ý tưởng kinh doanh của bạn thành doanh nghiệp sống được. Đây là bước đầu tiên mà mọi công ty khởi nghiệp phải đi theo để đảm bảo rằng họ kiểm nghiệm ý tưởng và viễn kiến của họ trước khi thậm chí nghĩ về khởi đầu bất kì cái gì.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Doanh nghiệp và khởi nghiệp
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
