Dạy lập trình cho trẻ em
Tuần trước, một người bạn cho tôi xem một bài trên báo nói về trẻ em, quãng mười tuổi, đang viết một đoạn mã hại để chọc ngoáy vào tài khoản của một trạm trò chơi video để ăn cắp mật khẩu và “tiền ảo” để cho chúng có thể chơi trò chơi máy tính trực tuyến mà không phải trả tiền. Anh ta nói: “Tôi không thể tin được trẻ em có thể làm cái gì đó như điều đó.”
Tôi hỏi: “Anh ngạc nhiên bởi vì chúng có thể viết mã hay bởi vì chúng chọc ngoáy vào hệ thống máy tính?”
Anh ta nói: “Cả hai, tôi nghĩ trẻ con phải được giáo dục về viết mã “đúng và sai.”
Tôi nói với anh ta: “Nếu các trường vẫn dạy trẻ em viết mã mà không dạy chúng về trách nhiệm thì vấn đề này sẽ tiếp tục.” Theo bài báo này, các chuyên gia an ninh thấy rằng phần mềm hại được viết trong Visual Basic - ngôn ngữ được dạy ở trường phổ thông. Những mã hại này chứa nhiều lỗi mà hacker chuyên nghiệp không bao giờ phạm phải. Một số mã thậm chí còn phơi ra cả nguồn gốc như đánh cắp “mật khẩu” và “tiền ảo” rồi gửi lại theo địa chỉ email riêng của hacker. Đó là lí do tại sao người an ninh biết rằng hacker là kẻ nghiệp dư, phần lớn là trẻ em. Tất nhiên, những hacker có kinh nghiệm không bao giờ để thông tin này vào mã của họ. Nhiều trường hợp có móc nối tới trường tiểu học trẻ em ở Canada nơi bố mẹ chúng mới mua cho chúng iPads hay Laptops mùa giáng sinh vừa rồi. Trong những năm qua, Canada, Anh, và các nước Scandinavian là vài nước bắt đầu dạy trẻ em viết mã ở trường tiểu học.”
Bạn tôi nói: “Chúng ta cần dạy cho con trẻ rằng chúng không thể lên trực tuyến và chơi trò chơi mà không trả tiền. Thầy giáp phải dạy chúng về đạo đức khi họ dạy lập trình.”
Tôi hỏi anh ta: “Sao chúng ta vội vàng dạy cho con trẻ dùng công cụ mạnh thế trước khi chúng đủ trưởng thành? Anh có đưa cho đứa con mười tuổi khẩu súng thật và bảo nó đừng bắn không? Có những điều trẻ con nên học vào tuổi trẻ đó nhưng dứt khoát KHÔNG lập trình. Chúng có thể học điều đó về sau.”
Bạn tôi ngạc nhiên: “Nhưng chúng ta đang sống trong “Thời đại thông tin,” chúng ta phải dạy trẻ con về công nghệ như đọc và viết. Chúng phải biết lập trình máy tính nữa. Làm sao một giáo sư Khoa học máy tính như thầy lại bất đồng với cách nhìn này?”
Tôi giải thích: “Có thời điểm để học dùng máy tính; cũng có thời điểm để học về viết mã nhưng KHÔNG vào độ tuổi sớm này. Trẻ em cần xây dựng một nền tảng cơ sở mạnh như đọc, viết, đạo đức và trách nhiệm trước hết. Từ nền tảng vững chắc này, chúng có thể xây dựng khoa học, toán học và công nghệ trên đỉnh của nó khi chúng trưởng thành và vào trung học. Bằng việc phát triển tính cách đạo đức mạnh trước hết, chúng sẽ học về trách nhiệm với gia đình, xã hội, và đất nước. Trường tiểu học là chỗ xây dựng nền tảng cho tính cách đạo đức vì chúng có thể thu được tri thức kĩ thuật về sau. Không có những tính cách đạo đức này, tri thức có thể là hại nhiều hơn là tốt. Nhiều phụ huynh lo lắng rằng con cái họ có thể không cạnh tranh được trong công nghệ, cho nên họ mua máy tính, kết nối Internet, cho chúng tới trường để học lập trình mà không biết rằng không có nền tảng cơ sở về đạo đức, trách nhiệm và luân lí, con trẻ có thể nhiễm thói quen xấu và viết mã hại chỉ là một trong những cái xấu đó.”
Trường tiểu học là chỗ chúng ta dạy con trẻ về trung thực, về đạo làm con với bố mẹ, về trách nhiệm với gia đình của chúng, với xã hội, với đất nước của chúng. Trường tiểu học là nơi chúng học nói ra sự thực, về kính trọng và trung thực, và về tự giác. Trường tiểu học là nơi học về văn hoá, về di sản của chúng, về lịch sử, ngôn ngữ, về tổ tiên, những anh hùng thế hệ quá khứ. Có nhiều điều con trẻ phải học để cho chúng có thể xây dựng nền tảng vững chắc và trưởng thành người lớn có trách nhiệm. Chỉ với tính cách đạo đức vững vàng, chúng biết cách phân biệt điều phải với điều trái. Chỉ với tính cách đạo đức vững vàng, ngay cả khi chúng giữ vị trí nào đó, chúng vẫn có khả năng duy trì sự chính trực của chúng. Chỉ với tính cách đạo đức vững vàng, ngay cả khi chúng đối diện với khó khăn, chúng sẽ không từ bỏ. Chỉ với tính cách đạo đức vững vàng chúng sẽ không bị cám dỗ bởi việc kiếm lợi cá nhân và đánh mất sự kính trọng và tính chính trực của chúng.
Là thầy giáo, tôi chưa bao giờ lo nghĩ về liệu trẻ em có thể hay không thể học về công nghệ hay lập trình. Những điều này sẽ thay đổi vì chúng sẽ tới và đi. Tuy nhiên tôi lo nghĩ rằng bằng việc vội vàng dạy chúng cái gì đó quá nhanh, quá sớm hay vội vàng đi theo xu hướng xã hội nào đó nhưng quên mất giáo dục cho chúng về nền tảng cơ sở thì chúng ta đang làm mất đi mục đích giáo dục để phát triển công dân có trách nhiệm cho đất nước chúng ta.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Lời khuyên về giảng dạy dành cho giáo viên
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
