Thế khó xử của sinh viên kinh doanh
Trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, một giáo sư kinh doanh đã than: “Với việc bàn tán công khai tồi tệ từ phương tiện thông tin và ý kiến dư luận, không ai muốn là người phân tích tài chính, chủ ngân hàng, người kinh doanh thị trường chứng khoán nữa.” Như ông ấy đã dự đoán, ghi danh vào trường kinh doanh ở Mĩ và châu Âu sụt giảm lớn nhưng điều đáng ngạc nhiên là ở châu Á nó vẫn tăng lên, nhiều sinh viên vẫn muốn học về ngân hàng hay tài chính. Trong cuộc phỏng vấn với một đài truyền hình phương tây, một phụ nữ trẻ nói: “Đó là nghề tốt nhất vì chúng tôi có thể được ăn mặc đẹp và làm việc trong văn phòng có điều hoà nhiệt độ.” Dường như là những sinh viên này đã không nhận biết về điều đang xảy ra hay không chú ý tới thị trường thay đổi.
Từ năm 2009, khu vực tài chính trên khắp thế giới liên tục sút giảm. Công nghiệp xác nhận rằng có trên nửa triệu công nhân tài chính và kinh doanh thất nghiệp. Một cuộc điều tra được tiến hành bởi Hội đồng dịch vụ nghề nghiệp Career Services Council (CSC) của các trường kinh doanh ở Mĩ, Canada và Europe thấy rằng phần lớn các công ty đang sa thải người trong các khu vực ngân hàng đầu tư, môi giới chứng khoán, quản lí đầu tư và ngân hàng thương mại. Điều này tạo ra tác động lớn cho sinh viên trong các trường kinh doanh. Chẳng hạn, năm 2008 dịch vụ ngân hàng đầu tư và tài chính thuê gần 85% người tốt nghiệp MBA nhưng năm 2012 còn ít hơn 1%. Một quan chức nhà trường thừa nhận: “Với nhiều người tốt nghiệp kinh doanh thất nghiệp và hàng trăm nghìn công nhân tài chính có kinh nghiệm vẫn đang tìm việc làm, sẽ rất khó vào thị trường này. Tôi không khuyên các sinh viên học kinh doanh, tài chính hay ngân hàng vào lúc này. Cho dù kinh tế có cải thiện, sẽ mất ít nhất mười năm để hấp thu tất cả những công nhân thất nghiệp hiện có.”
Tháng trước, vấn đề lan tới châu Á nơi chính phủ báo cáo rằng người tốt nghiệp thất nghiệp cao nhất là trong kinh doanh và tài chính. Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản báo cáo rằng 82% người tốt nghiệp kinh doanh của họ không thể tìm được việc làm và tương lai của họ có vẻ ảm đạm vì sẽ có nhiều sinh viên kinh doanh sẽ tốt nghiệp vài vài năm tới. Một quan chức chính phủ thừa nhận: “Với vào nghìn người trong số họ có thể không tìm ra việc làm, sẽ có vài trăm người trong số họ tới trong vài năm tới và chúng tôi không biết phải làm gì với điều đó.” Câu hỏi là: “Tại sao ghi danh vào kinh doanh ở Mĩ và châu Âu đã bị sút giảm trong bốn năm qua mà bây giờ mới đến lượt châu Á? Tại sao các đại học vẫn tiếp tục tuyển nhiều sinh viên kinh doanh trong khi thừa biết rằng tương lai của họ sẽ không tốt? Theo một tờ báo Hong Kong: “Phần lớn các sinh viên châu Á không chú ý tới các biến cố toàn cầu. Họ không biết cách dự đoán điều xảy ra trong thị trường toàn cầu. Nhiều người ghi danh vào khu vực kinh doanh dựa trên mong đợi hay lời khuyên của gia đình hay bố mẹ; nhiều bậc phụ huynh biết về thị trường địa phương nhưng không biết thị trường toàn cầu hay toàn cầu hoá.”
Câu hỏi hiện thời là với nguồn sử dụng lao động đang teo đi, những người tốt nghiệp trường kinh doanh sẽ tìm việc làm ở đâu? Chỉ một khu vực còn lại: Khu vực chính phủ. Một giáo sư trường kinh doanh nói: “Vài năm trước đây, không sinh viên kinh doanh nào thậm chí xem xét tới làm việc cho chính phủ vì lương trả thấp và không thăng tiến nghề nghiệp nhưng ngày nay điều đó thay đổi rồi. Đây là khu vực duy nhất mà vẫn thuê người tốt nghiệp kinh doanh. Có các khu vực giải quyết với gian lận tài chính, nhận diện các công ty không đóng thuế và nhiều bài kiểm điểm trong các văn phòng chính phủ xử lí các chính sách qui chế và quản lí rủi ro.”
Tuy nhiên không phải mọi người tốt nghiệp kinh doanh đều hài lòng với công việc chính phủ. Một người tốt nghiệp MBA phàn nàn: “Chúng tôi không dành sáu năm ở đại học và kết thúc trong các cơ sở quan liêu. Chúng tôi không được đào tạo để giải quyết công việc giấy tờ qui mô rộng và nhiều cuộc họp không năng suất thế.” Tuy nhiên nhiều sinh viên đang trở nên dễ tiếp nhận với lương thấp và có việc làm cho chính phủ vẫn còn hơn là không có việc làm. Một sinh viên thú nhận: “Ngày nay chúng tôi không thể kén cá chọn canh được.”
Trong khi người tốt nghiệp kinh doanh đang đấu tranh về ít vị trí hơn trong thị trường việc làm, những người khác đang thăm dò những cách thức mới để dùng bằng cấp của họ làm đóng góp tích cực cho khu vực tăng trưởng. Do vậy, một số người tốt nghiệp kinh doanh đang ghi danh vào khu vực công nghệ thông tin, khu vực đang tăng trưởng nhanh. Báo cáo của Hội đồng dịch vụ nghề nghiệp thấy rằng 37% người tốt nghiệp kinh doanh đang quay lại trường và học Quản lí hệ thông tin. Một người tốt nghiệp kinh doanh nói: “Chúng tôi đã học mọi môn kinh doanh được yêu cầu và chúng tôi chỉ cần vài môn công nghệ thì chúng tôi có thể kiếm được việc làm trong khu vực công nghệ. Với thiếu hụt nghiêm trọng công nhân trong khu vực này, chúng tôi có cơ hội tốt hơn để xây dựng nghề nghiệp tốt thay vì chẳng có hi vọng nào về tương lai. Phần lớn các tổ chức công nghệ đều thiếu kinh nghiệm về quản lí và tổ chức các hoạt động nhưng ngày nay họ nhận được nhiều giúp đỡ từ những người tốt nghiệp kinh doanh này.
Khu vực khác mà người tốt nghiệp kinh doanh chú ý là con số đang tăng lên của các công ty khởi nghiệp công nghệ. Những công ty khởi nghiệp này tất cả đều có ý tưởng và phát kiến công nghệ nhưng thiếu tri thức quản lí và tiếp thị. Bằng việc có những người tốt nghiệp kinh doanh và người tốt nghiệp công nghệ làm việc cùng nhau có thể tạo ra liên minh mạnh mở ra nhiều cơ hội cho người tốt nghiệp. Một quan chức nhà trường Mĩ nói: “Nhiều sinh viên kinh doanh vẫn đang cố gắng hình dung ra phải làm gì. Nhưng chúng tôi thấy việc làm phù hợp tốt cho họ bằng việc đào tạo họ trong khởi nghiệp và làm phù hợp họ với sinh viên công nghệ của chúng tôi. Đó là một tổ hợp mạnh mẽ. Đây là khu vực mới cần được thăm dò vì nó đã mở ra nhiều cánh cửa cho họ. Nếu có điều gì tôi cần nói thì đó là cảm giác của họ về việc là nhà doanh nghiệp sẽ cho họ nhiều hi vọng.”
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Lời khuyên cho sinh viên
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
