Làm sao có việc làm tốt?
Theo một báo cáo công nghiệp 2013, tương lai cho người tốt nghiệp đại học trong Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM) là rất sáng sủa vì họ sẽ có những cơ hội việc làm gấp đôi gấp ba những người tốt nghiệp phi -STEM và họ sẽ làm quãng một phần ba số tiền hơn. Tất nhiên một bằng đại học trong các lĩnh vực STEM không có nghĩa là bạn sẽ tự động có được việc làm tốt trừ phi bạn có tri thức và kĩ năng. Vậy nên sinh viên sắp vào đại học phải làm gì để cải tiến cơ hội của họ có được việc làm tốt khi tốt nghiệp?
Là sinh viên mới vào đại học, bạn cần lựa chọn các lĩnh vực học tập trong khu vực STEM mà phù hợp với khả năng và mối quan tâm của bạn. Nếu bạn thích công nghệ thì phải chắc rằng bạn chọn đúng trường dạy kĩ năng kĩ thuật đúng. Không phải mọi chương trình đào tạo kĩ thuật trong đại học đều là như nhau cho nên bạn phải chọn trường dạy những kĩ năng hiện thời nhất. Ngày nay kĩ năng có nhu cầu cao bao gồm lập trình trong Java, Python, C++, PHP, JavaScript, và Ruby. Bạn cũng cần tri thức về cơ sở dữ liệu trên cả SQL (như MySQL, Oracle và DB2) và NoSQL (như Mongo DB, Cassandra và Couchbase). Nếu bạn có những kĩ năng trong phát triển app di động, an ninh tính toán, quản lí dữ liệu, phân tích big data và thiết kế giao diện người dùng đồ hoạ thì bạn có thể có được lương cao hơn vì những kĩ năng này có nhu cầu cao nhất trong công nghiệp.
Tuy nhiên, có kĩ năng kĩ thuật là không đủ, bạn cũng cần có kĩ năng mềm. Các kĩ năng như trao đổi, làm việc tổ, quản lí thời gian, tổ chức, đạo đức, lãnh đạo, giải quyết vấn đề và kĩ năng thương lượng là bản chất trong công nghiệp. Nếu bạn chỉ có kĩ năng lập trình như Java, Python bạn vẫn không thể nào có được việc làm tốt nếu bạn không có những kĩ năng mềm nào đó. Các kĩ năng mềm thực tại là yếu tố then chốt làm cho bạn có khả năng có việc nhiều hơn trong thị trường việc làm cạnh tranh này. Các công ty biết rằng phần lớn người tốt nghiệp đại học đều có những kĩ năng kĩ thuật tương tự nhưng họ lựa chọn các ứng cử viên dựa trên kĩ năng mềm hơn là chỉ kĩ năng kĩ thuật. Đó là lí do tại sao bên cạnh kĩ năng kĩ thuật, sinh viên phải lựa chọn các chương trình đào tạo dùng phương pháp học tích cực như học qua hành, điều tổ hợp các kĩ năng mềm như một phần của việc đào tạo.
Nếu bạn quan tâm tới quản lí, thì xem xét Quản lí hệ thông tin (ISM) nơi bạn học cả kĩ năng kĩ thuật và doanh nghiệp và có những kĩ năng này có thể giúp bạn vị trí vào nghề mà cuối cùng sẽ dẫn bạn tới nghề quản lí. Khi học ISM ở đại học, bạn cần phát triển kĩ năng mềm của mình như quản lí thời gian, trao đổi, trình bày, tổ chức v.v. vì chúng là cốt yếu cho thăng tiến tương lai. Nhiều sinh viên vẫn tin rằng việc làm công nghệ là về viết mã hay làm việc với máy tính nhưng có nhiều việc làm như quản lí mạng, quản lí hệ thống, quản lí sản phẩm, và ngay cả quản lí dịch vụ, điều yêu cầu tri thức và hiểu biết về công nghệ nhưng hội tụ nhiều vào kĩ năng quản lí, trao đổi và lãnh đạo.
Ngày nay kinh nghiệm làm việc là quan trọng. Là sinh viên bạn cần có kinh nghiệm thực hành nào đó. Cách tốt nhất cho sinh viên đại học có được kinh nghiệm là phát triển kinh nghiệm liên quan với việc thực tập trong một công ty. Thực tập giúp cho sinh viên phát triển các kĩ năng và kinh nghiệm đặc biệt mà công ty cần. Nếu bạn nhìn vào hầu hết các việc làm đang đăng tuyển, bạn sẽ chú ý rằng tất cả chúng đều yêu cầu kinh nghiệm nào đó cho dù với vị trí vào nghề. Nhiều công ty đang dùng thực tập như cách quan sát các ứng cử viên trước khi thuê họ vào vị trí toàn thời cho nên đừng bỏ qua cơ hội này. Sinh viên thường bắt đầu tìm thực tập trong năm thứ ba trong đại học nhưng sẽ là tốt hơn nếu bạn bắt đầu từ năm thứ hai vì bạn sẽ có ít nhất hai thực tập trước khi tốt nghiệp nơi bạn thu được nhiều kinh nghiệm hơn. Cách tốt nhất để chuẩn bị việc làm trong một công ty là làm việc cho họ như người thực tập nơi bạn học nhiều về công ty đó và công việc. Ngày nay thị trường việc làm CNTT ngày càng phức tạp và chuyên môn hoá hơn và sinh viên có các kĩ năng hợp với điều công ty đang tìm sẽ có thời gian dễ dàng hơn để có được việc làm.
Có thiếu hụt công nhân có kĩ năng công nghệ trên khắp thế giới, đặc biệt ở Mĩ, Anh và Đức. Nhiều nước phải "nhập khẩu" công nhân nước ngoài để đáp ứng cho nhu cầu tăng lên cho nên có kĩ năng tiếng nước ngoài là rất quan trọng. Năm ngoái (2013), Mĩ đã nhập khẩu trên 75,000 công nhân CNTT có kĩ năng, Anh nhập khẩu 45,000 công nhân NTT có kĩ năng và con số này tiếp tục tăng vì nhu cầu vẫn tăng trưởng. Trong số những công nhân "được nhập khẩu" này, 86% là người Ấn Độ vì tất cả họ đều nói tiếng Anh tốt nhưng số người Trung Quốc và Đông Âu cũng tăng vì kĩ năng ngôn ngữ của họ đang tốt dần lên. Nếu thị trường việc làm địa phương của bạn chậm, bạn có thể xem xét làm việc cho các công ty nước ngoài hay thậm chí làm việc ở nước khác.
Nhiều người tốt nghiệp công nghệ thường tìm việc làm ở trong công nghiệp công nghệ, điều là sai lầm. Ngày nay gần như mọi ngành công nghiệp đều dùng công nghệ thông tin và nhiều đăng tin việc làm yêu cầu kĩ năng công nghệ ở bên ngoài công nghiệp công nghệ như chế tạo, vận tải, chăm sóc sức khoẻ, tài chính, ngân hàng và bán lẻ cho nên bạn nên nhìn ra ngoài khu vực công nghệ sang các khu vực rộng hơn và ở bên ngoài.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Lời khuyên cho sinh viên
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com