Kinh doanh và công nghệ

Tuần trước, tôi nhận được một email từ một sinh viên: “Em hiện thời đang học chương trình Thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA), chuyên môn hoá trong Ngân hàng và tài chính. Em đọc blog của thầy về Trí tuệ nhân tạo và có vài câu hỏi: “Liệu phần mềm AI có thể thay thế mọi việc làm của con người trong ngân hàng và tài chính không? Tương lai của ai đó có bằng MBA là gì? Thầy có lời khuyên gì cho ai đó như em không? Xin thầy giúp cho.”

Tôi đã viết cho em đó: “Trí tuệ nhân tạo thường tạo ra sợ hãi trong công nhân những người tin rằng họ sẽ bị thay thế bởi robots. Thực tại là một số việc làm sẽ bị mất nhưng những việc làm khác sẽ được tạo ra bất kể khu vực nào hay việc làm nào mà mọi người đang làm trong đó. Trong khu vực ngân hàng và tài chính, trí khôn nhân tạo sẽ tiếp quản một số việc làm nhưng những việc làm mới cũng sẽ được tạo ra. Điều em cần là biết em cần có kĩ năng nào để đáp ứng cho các yêu cầu việc làm mới này.

Trong vài năm qua, công nghệ trí khôn nhân tạo (AI) đã được dùng trong việc gộp vài ngân hàng ở Mĩ. Khi ngân hàng lớn hơn mua ngân hàng nhỏ hơn, có chi phí cao trong quá trình chuyển đổi như mọi thông tin tài khoản và khách hàng như thẻ tín dụng, ngân hàng qua internet, và quản lí giao tác, phải được di chuyển sang hệ thống thông tin của ngân hàng lớn hơn. Trong quá khứ, điều đó được thực hiện bởi con người và mất thời gian, thường trong nhiều tháng. Với phần mềm trí khôn nhân tạo, quá trình này có thể được thực hiện trong vài ngày. Phần lớn các qui trình thủ công có thể dễ dàng được tự động hoá bằng việc dùng “phần mềm khôn.” Do đó, phần lớn việc làm của ngân hàng như vào dữ liệu và điền mẫu đơn sẽ được thay thế bằng công nghệ AI cũng như ba mươi năm trước đây, máy tự động trả tiền (ATM) đã được dùng để thay thế nhân viên trả tiền của ngân hàng.

Theo một báo cáo kinh doanh, bằng việc dùng công nghệ AI, ngành công nghiệp ngân hàng và tài chính có thể thu được 40% về năng suất và 1 nghìn tỉ đô la lợi nhuận thêm do chi phí ít hơn và giao tác nhanh hơn. Bên ngoài điều đó, phần mềm AI cũng phát hiện các vụ rửa tiền, khoản vay gian lận sớm hơn và thông báo cho cấp quản lí nếu một số hoạt động đáng nghi bất thường xảy ra. Dựa trên các ưu thế này, nhiều ngân hàng và công ti tài chính sẽ dùng nhiều phần mềm AI hơn trong tương lai.

Liệu phần mềm AI có thể thay thế mọi việc làm con người trong ngân hàng và tài chính không? Câu trả lời là “KHÔNG” nhưng khi một số việc làm sẽ mất đi, những việc làm mới sẽ được tạo ra và phần lớn chúng sẽ ở trong khu vực công nghệ. Phần lớn các ngân hàng và công ti tài chính sẽ cần thuê nhiều người tốt nghiệp đại học hơn với cả kĩ năng kinh doanh và máy tính. Là sinh viên kinh doanh, lời khuyên của tôi cho em là học thêm các lớp máy tính vì có nhu cầu về công nhân với các kĩ năng được tổ hợp để làm việc như nhà khoa học dữ liệu tài chính những người có thể thiết kế hay quản lí phần mềm AI này để đáp ứng cho vận hành kinh doanh của ngân hàng. Chẳng hạn, nếu người phạm sai lầm, ngân hàng có thể đuổi họ, nhưng nếu phần mềm AI phạm sai lầm, ngân hàng sẽ gặp vấn đề khổng lồ vì họ không thể đuổi được phần mềm AI. Cho nên họ cần ai đó có thể giám sát phần mềm này để chắc nó làm việc đúng. Sẽ có nhu cầu cao về những người biết nghiệp vụ ngân hàng, cách nó làm việc, và cũng có kĩ năng máy tính để thiết kế và thực hiện phần mềm AI.

Ngay cả thế giới ngân hàng và tài chính cũng đang thay đổi nhanh chóng và được tự động hoá nhiều hơn nhưng vẫn có vai trò của con người. Vì công nghệ AI vẫn còn mới, và phần lớn các ngân hàng mới đang thực hiện việc dùng AI trong các khu vực như thương mại, cho vay, và dịch vụ khách hàng; họ sẽ cần nhiều người có bằng MBA và có kĩ năng tính toán thêm.

Năm ngoái, tôi đã tham gia vào một cuộc duyệt xét quốc gia về các chương trình đại học để đảm bảo họ chú trọng nhiều hơn vào công nghệ trong nhiều lĩnh vực học tập để chắc rằng người tốt nghiệp tương lai sẽ có những kĩ năng được cần để chuẩn bị cho họ với Cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư. Tôi đã đưa ra nhiều khuyến nghị về chương trình bằng cấp như kinh doanh, nghiên cứu xã hội, nghệ thuật và nhân văn cần thêm các môn học bổ sung trong Khoa học máy tính cũng như “kĩ năng mềm” như tư duy phê phán, lắng nghe chủ động, trình bày, lãnh đạo, và cảm nhận xã hội. Tôi tin những kĩ năng này sẽ giúp đặt mọi người tốt nghiệp tương lai vào vị trí có bổ sung thêm các Công nghệ AI, thay vì cạnh tranh với công nghệ.

Tác phẩm, tác giả, nguồn

  • Tác phẩm: Xu hướng công nghệ
  • Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University
  • Wiki hóa: https://kipkis.com