Làm sao là nhà doanh nghiệp thành công
Nhà doanh nghiệp thường khởi đầu công ty từ một ý tưởng. Họ tin rằng ý tưởng dựa trên tri thức của họ là đủ. Ý tưởng chỉ tốt khi nó tạo ra giá trị. Giá trị là điều khách hàng tin, KHÔNG phải là điều nhà doanh nghiệp nghĩ. Giá trị là lí do tại sao khách hàng sẵn lòng trả tiền cho nó. Giá trị là lí do tại sao khách hàng mua từ bạn chứ không từ ai đó khác. Giá trị là giải pháp cho vấn đề của khách hàng mà họ không thể tự mình giải quyết được. Về căn bản, giá trị là ích lợi mà công ty khởi nghiệp đem lại cho khách hàng.
Ngày nay giá trị là về cách dùng công nghệ để làm lợi cho khách hàng, xã hội và nhân loại. Nó là về việc thay thế cách làm kinh doanh lạc hậu và lỗi thời bằng cách làm việc mới và phát kiến. Chẳng hạn, với iPod vàiTunes, Apple đã tạo ra cách thức phát kiến làm biến đổi công ty máy tính thành lực chi phối trong công nghiệp âm nhạc. Với iPhone và App store, Apple đã tạo ra cách làm mới làm biến đổi công ty máy tính thành lực chi phối công nghiệp viễn thông.
Một ý tưởng là một quan niệm cá nhân mà bạn có trong đầu bạn. Nó phải được phát triển thành phát biểu viễn kiến có chi tiết về cách đem giá trị tới cho khách hàng. Làm sao bạn tạo ra giá trị trong thị trường cạnh tranh cao? Bạn không thể đi theo qui trình hiện có vì trong mọi thị trường, có những công ty đã có uy tín. Bạn là người mới tới và không thể cạnh tranh được với họ chừng nào bạn còn chưa có cái gì đó mà họ không có. Đó là lí do tại sao phần lớn các công ty khởi nghiệp đều bắt đầu bằng công nghệ. Chẳng hạn, Jeff Bezos muốn bán sách nhưng ông ấy biết rằng ông ấy không thể cạnh tranh được với các cửa hàng sách có uy tín. Ở Mĩ có năm công ty khổng lồ kiểm soát vài nghìn hiệu sách. Cách duy nhất để đi vào trong kinh doanh sách là dùng công nghệ để đột phá thị trường. Đột phá là cái gì đó là ngắt quãng thị trường, làm nảy sinh việc thay thế hay làm gián đoạn một kinh doanh. Đột phá làm thay đổi doanh nghiệp có uy tín theo cách mà nó không ngờ tới. Jeff Bezos dùng công nghệ thông tin để bán sách trực tuyến. Trong vòng mười năm, ông ấy đã tăng trưởng Amazon, doanh nghiệp trực tuyến thành công ty khổng lồ, phá huỷ hầu hết các hiệu sách và đẩy bốn trong năm công ty sách khổng lồ ra khỏi kinh doanh.
Để thành công, nhà doanh nghiệp phải dùng phát kiến công nghệ để tạo ra thị trường mới hay đột phá thị trường cũ. Đó là lí do tại sao ngày nay hầu hết các nhà doanh nghiệp đều là những người học trong lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kĩ nghệ, và toán học). Lịch sử nhân loại đầy những đột phá công nghệ. Chẳng hạn: Vào thế kỉ mười lăm, Johannes
Gutenberg đã phát minh ra máy in và hoàn toàn làm thay đổi châu Âu. Trước đó, mọi thứ phải được sao chép bằng tay và điều đó là tốn kém. Chỉ người rất giầu mới có thể được đọc sách; chỉ quí tộc mới có thể truy nhập được vào tri thức. Với sách in, mọi người có thể đọc và học những điều mới. Khi tri thức lan toả, châu Âu nhanh chóng chuyển từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp. Cùng điều đó đang xảy ra ngày nay với Internet và điện thoại di động. Không lâu trước đây, liên lạc là đắt, đặc biệt gọi điện thoại đường dài. Viễn thông bị kiểm soát bởi vài công ty khổng lồ mãi cho tới khi một công ty nhỏ tên là Skype tạo ra giá trị phát kiến mới: gọi đường dài giá rẻ và gọi không mất tiền từ Skype tới Skype. Ngày nay Skype là công ty viễn thông đường dài lớn nhất trên thế giới. Điều gì đã xảy ra cho các công ty viễn thông khác? Phần lớn trong họ đã ra khỏi kinh doanh vì qui trình kinh doanh truyền thống của họ đã bị phá vỡ và phá huỷ.
Làm sao nhà doanh nghiệp có thể phát minh, thiết kế, và đột phá cách làm kinh doanh cũ và đưa công ty khởi nghiệp thành doanh nghiệp mạnh? Làm sao công ty khởi nghiệp nhỏ có thể thách thức các công ty lớn và rất có uy tín? Làm sao nhà doanh nghiệp có thể biến ý tưởng viễn kiến của họ thành doanh nghiệp thành công? Điều đó tất cả đều bắt đầu với tri thức công nghệ. Đó là lí do tại sao STEM được coi như nền tảng của mọi công nghệ tương lai, mọi doanh nghiệp tương lai, và dẫn lái then chốt của mọi tăng trưởng kinh tế.
Khi công ty khởi nghiệp trải qua tiến trình của nó từ công ty nhỏ tới doanh nghiệp lớn, từng bước đều phải được kiểm nghiệm. Khi nó đi từ ga ra nơi ý tưởng và viễn kiến được phát triển tới thị trường địa phương, nó cần dùng công nghệ nhiều nhất có thể được. Trong nền kinh tế toàn cầu cạnh tranh này, tốc độ là qui tắc. Nếu bạn đi chậm, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội. Do đó, các công ty khởi nghiệp phải được thiết kế để là lực cạnh tranh mà có thể đột phá thị trường khi nó đi từ thị trường địa phương sang thị trường quốc gia và toàn cầu. Khi công ty khởi nghiệp đi từ thị trường này sang thị trường tiếp, nó sẽ đương đầu với toàn thể những vấn đề và thách thức mới. Mỗi một trong chúng sẽ là cơ hội học tập mới. Nhà doanh nghiệp phải học nhanh chóng và điều chỉnh cách họ làm kinh doanh để sống còn và tiến lên trước đối thủ cạnh tranh của họ.
Nhà doanh nghiệp thường khởi đầu công ty dựa trên tri thức của họ. Nhưng BIẾT là KHÔNG đủ. Họ cũng phải HỌC những điều mới khi họ đương đầu với thách thức. Không học điều mới, không có tâm trí cởi mở, với thái độ “tự thoả mãn” rằng họ biết rồi, họ sẽ thất bại. Nhiều nhà doanh nghiệp thành công cũng thất bại vì họ KHÔNG THỂ HỌC được điều mới. Tri thức công nghệ thay đổi nhanh chóng, điều bạn biết hôm nay có thể lỗi thời ngày mai. Bạn không thể dựa vào điều bạn biết để sống còn trong thế giới đang thay đổi nhanh này. Như tôi đã nhắc tới trước đây, nhà doanh nghiệp phải đi theo “qui trình động.” Công ti khởi nghiệp chỉ là tổ chức lâm thời mà vẫn còn đang tìm thị trường và khách hàng. Nó sẽ tiến hoá và điều chỉnh với môi trường mới và thách thức mới. Do đó nhà doanh nghiệp phải tiếp tục học và là NGƯỜI HỌC CẢ ĐỜI.
Nếu Steve Jobs mà không liên tục học điều mới, Apple không bao giờ trở thành công ty lớn nhất trên thế giới. Nếu Steve Jobs mà bằng lòng rằng tri thức của ông ấy là đủ, Apple vẫn là trong kinh doanh máy tính với Apple 2, và Apple 3 và không thể cạnh tranh được với thị trường PC và Microsoft. Nếu Steve Jobs mà hạnh phúc với thành công của ông ấy trong máy tính, Apple không bao giờ đi vào kinh doanh âm nhạc, hay kinh doanh điện thoại di động.
Nếu bạn muốn là nhà doanh nghiệp và khởi đầu công ty riêng của bạn, bạn cần ba kĩ năng: tri thức công nghệ (từ STEM); sẵn lòng nhận rủi ro để theo đuổi mơ ước của bạn bất kể thất bại; và thái độ học cả đời.
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Phát triển kĩ năng học tập ở đại học
- Biên tập và xuất bản: Trung tâm thông tin Đại học Văn Lang, Tp Hồ Chí Minh – 11/2014
- Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.
- Wiki hóa: https://kipkis.com
